Il-Ministru Clyde Caruana ppreżenta d-dokument ta’ konsultazzjoni ta’ qabel il-Budget 2025, li jenfasizza l-prospettiva ta’ tkabbir robust ta’ Malta, mbassra li tibqa’ kemxejn ogħla minn 4% minkejja l-bosta sfidi ekonomiċi globali.
Malta qed tkompli taqbeż l-Unjoni Ewropea fir-rata ta’ parteċipazzjoni tal-forza tax-xogħol u għandha l-ogħla rata ta’ tkabbir ekonomiku fost il-pajjiżi tal-UE. Wara li telgħet malajr mill-qiegħ tal-lista ta’ parteċipazzjoni tan-Nisa fl-impjiegi, Malta mistennija tikseb l-ogħla post għall-Parteċipazzjoni fl-Impjiegi sal-aħħar ta’ dan it-terminu leġiżlattiv.
Il-mira ta’ rata ta’ impjieg ta’ 80% għall-2027 intlaħqet sal-2023, bil-qgħad jibqa’ fost l-aktar baxx fl-Ewropa bi 3.1%, meta mqabbel mal-medja tal-UE ta’ 5.8%. L-inflazzjoni mistennija tonqos b’mod sinifikanti matul is-sentejn li ġejjin, u tistabbilizza madwar 2%.
Żieda fid-dħul mit-taxxi, immexxi minn domanda domestika ogħla, profitti korporattivi, u tkabbir fl-impjiegi, saħħew il-pożizzjoni fiskali ta’ Malta. Ir-rati ta’ konformità żdiedu, u kkontribwew għall-kaxxa tal-pajjiż.
In-nefqa kapitali li qed tiżdied hija attribwita għal proġetti u investimenti infrastrutturali, filwaqt li t-tkabbir rikorrenti fl-infiq ġej minn sussidji, kura tas-saħħa, trasferimenti soċjali, u inizjattivi ta’ enerġija ekoloġika. Is-sussidji tal-ikel u l-enerġija ammontaw għal 1.4% tal-PDG fl-2022, u għenu biex jittaffa l-impatt ekonomiku tal-kunflitti globali u jsaħħu r-reżiljenza. Dawn is-sussidji mistennija jibqgħu iżda l-ammonti jonqsu quddiem inflazzjoni li qed timmodera, bil-gvern impenjat li jilħaq il-miri fiskali tal-UE filwaqt li jżomm appoġġ essenzjali għall-enerġija.
Is-sostenibbiltà fiskali se tibqa’ prijorità ewlenija għall-istati membri kollha tal-UE fis-snin li ġejjin. F’dan ir-rigward, il-politika fiskali ta’ Malta għall-2025 se tallinja mal-qafas ta’ governanza ekonomika rivedut tal-UE. Speċifikament, l-istrateġija fiskali ta’ Malta għandha tiżgura li d-defiċit jaqa’ taħt it-3.0% tal-PGD filwaqt li l-proporzjon tad-Dejn mal-PGD jinżamm taħt is-60.0%.
Il-Ministru temm jgħid li grazzi għall-prestazzjoni ekonomika b’saħħitha ta’ Malta, il-pajjiż jinsab f’pożizzjoni tajba biex iwassal budget ieħor pożittiv li jappoġġja lill-pubbliku mingħajr ma jfixkel it-tkabbir u qal, “Nista’ nistqarr b’fiduċja li l-pjan tagħna huwa li nwasslu budget ieħor soċjalment ġust, li jkompli jipprovdi lill-familji u n-negozji tagħna bil-kundizzjonijiet it-tajba biex jirnexxu. M’għandu jkun hemm l-ebda xokk għat-trajettorja ekonomika tagħna iżda pjuttost is-serħan tal-moħħ tal-Gvern tagħna u l-istabbiltà kontinwa.”
